Πέμπτη 23 Οκτωβρίου 2008

Derby della Mole, το αρχαιότερο της Ιταλίας όπου η Juve έχει την παράδοση υπέρ της έναντι της Torino

Το Juventus-Torino, το περίφημο "Derby della Mole" (από τη Mole Antonelliana, σύμβολο της πρωτεύουσας του Piemonte) [1] είναι ένα all time classic, το αρχαιότερο ντέρμπυ ομάδων της ίδια πόλης στην Ιταλία. Η άγρια ομορφιά του τροφοδοτείται από το γεγονός ότι η Torino βγήκε μέσα από τα σπλάχνα της Juventus όταν, το 1906, μια ομάδα αποστατών με επικεφαλής έναν από τους ιδρυτές (και χρηματοδότες) της Juve, τον Ελβετό Alfredo Dick [2] συνέβαλλε στην ίδρυση της Torino.

Ernesto Borel, ο πρώτος μας σκόρερ

Η αρχή δεν ήταν καλή για τα χρώματά μας. Ο Dick είδε -ή μάλλον άκουσε, αφού οι bianconeri τον είχαν κλείσει στα αποδυτήρια!- την Torino του να κερδίζει στο ποδηλατοδρόμιο Umberto I με 2-1 το πρώτο ντέρμπυ, στις 13 Ιανουαρίου 1907. Τότε το πρωτάθλημα διεξαγόταν σε Ομίλους και οι δυο ομάδες του Τορίνο ήταν οι μόνες του Ομίλου του Piemonte. Η ρεβάνς ήταν να παιχτεί δυο βδομάδες μετά αλλά αναβλήθηκε λόγω της χιονόπτωσης. Διεξήχθη στις 3 Φεβρουαρίου και το αποτέλεσμα ήταν ακόμα χειρότερο: χάσαμε 4-1... [3] Σκόρερ των πρώτων γκολ της Juventus επί των granata φέρεται να ήταν, και στα δυο εκείνα ματς με πέναλτυ, ο Ernesto Borel, ο οποίος έδωσε στη Juve δυο παιδιά: τον Aldo Giuseppe Borel και τον θρυλικό Felice Placido Borel II (στη φωτογραφία) που ακόμα και τώρα παραμένει ο 6ος σκόρερ της Juve όλων των εποχών με 157 τέρματα και ο οποίος από την πρώτη χρονιά του στη Juve, το 1932 ξεκίνησε να σκοράρει κατά των granata: σ' εκείνο το πρώτο ματς θα έγραφε το τελικό 1-0 στο 67ο λεπτό. Θα ήταν το πρώτο από τα 4 γκολ που θα έβαζε στους granata στο campionato.

Τα μαύρα χρόνια

Ως τότε, όμως, για πολλά χρόνια θα πηγαίναμε από ήττα σε ήττα (ήταν τα χρόνια που η Torino σάρωνε ακόμα και στα φιλικά στη Λατινική Αμερική με την Εθνική Αργεντινής): στα 27 ματς που έγιναν ως το 1928, όταν το campionato διεξαγόταν σε Ομίλους (με διάφορες παραλλαγές), η Juve κέρδισε μόλις 4 φορές, απέσπασε 5 ισοπαλίες και γνώρισε 14 ήττες, μερικές από τις οποίες διόλου κολακευτικές όπως το 8-0 του 1912 (στη ρεβάνς, αρχές 1913, χάσαμε 8-6) ή το 7-2 του 1914. Βέβαια υπήρξαν και οι 4 νίκες: 3-1 για το πρωτάθλημα του 1909, 3-0 το 1909/10 (οπότε η Juve βγήκε 3η με την Torino 4η), 1-0 το 1927 και 2-1 το 1928.

1929, αρχίζουν οι νίκες της Juventus

Το 1929, με το πέρασμα στο ενιαίο πρωτάθλημα, σηματοδοτεί τη στροφή: 0-0 στον πρώτο γύρο και 2-0 στον δεύτερο με δυο γκολ του μεγάλου Cesarini. Η πορεία της Juve προς την κορυφή είχε ξεκινήσει. Από την επόμενη χρονιά θα μονοπωλούσε το campionato πετυχαίνοντας το μοναδικό ρεκόρ των 5 συνεχόμενων scudetti το οποίο δεν κατόρθωσε να σπάσει ούτε η μεγάλη μεταπολεμική Torino του Valentino Mazzolla με το σερί του 1945-1949 που διακόπηκε απότομα όταν το αεροπλάνο που μετέφερε την αποστολή της Torino από τη Λισαβώνα έπεσε στη Βασιλική της Superga. Εκείνη την πενταετία η Torino δεν κατάφερε ποτέ να κερδίσει τη Juve... Θα φτάναμε στο 1936 για να ξαναγνωρίσουμε την ήττα από τους granata...

Boniperti, ο πρώτος εκτελεστής των granata όλων των εποχών

Ο θρυλικός Giampiero Boniperti όταν αφηγείται την καριέρα του, ένα τα γεγονότα που λέει με τη μεγαλύτερη περηφάνια είναι το γεγονός ότι στα 20 του βγήκε πρώτος σκόρερ -του campionato 1947/48- κερδίζοντας ακριβώς τον Valentino Mazzolla (πατέρα του Sandro): "27 εγώ, 25 εκείνος". Ενώ, όταν τον ρωτάνε ποιά θεωρεί καλύτερα του γκολ, αφού θυμίσει τα δυο κατά της Αγγλίας με τη Μικτή Ευρώπη, αναφέρει δυο από τα 13 γκολ που έβαλε στο ντέρμπυ: "τα γκολ στην Torino έχουν πάντα κάτι παραπάνω. Θυμάμαι κυρίως δυο γκολ στο Filadelfia, κυρίως το πέναλτυ (σ.σ. 18 Οκτωβρίου 1953, Torino-Juventus 2-4). Να βάλεις γκολ με πέναλτυ στο Filadelfia δεν ήταν κάτι που το μπορούσαν όλοι: ο κόσμος ήταν πάρα πολύ κοντά στο τέρμα, κρεμόταν από τα δίχτυα, στα 10-15 μέτρα σου ούρλιαζαν ό,τι μπορείς να φανταστείς. Να σου σηκώνεται η τρίχα. Τι ικανοποίηση, όμως, να βλέπεις τη μπάλα στα δίχτυα! Σούταρα με δύναμη λίγο κάτω από το οριζόντιο δοκάρι: ο Romano, ο τερματοφύλακας, πολύ καλό παιδί, δεν μπόρεσε να κάνει τίποτε. Όταν μπήκαμε στα αποδυτήρια, ο Parola (σ.σ. ο προπονητής) μου είπε: "έχω δει και αν έχω δει ασυνείδητους, αλλά σαν και σένα κανέναν". Το πήρα για μεγάλο κομπλιμέντο"...

Οι μεγάλες μάχες της δεκαετίας του '70

Μετά την τραγωδία της Superga, οι granata πήραν την κάτω βόλτα, θα γνωρίσουν για πρώτη φορά τη Serie B (το 1959) για να γίνουν ξανά ένας αξιόλογος αντίπαλος τη δεκαετία του '60 [4] για να φτάσει στα μέσα της δεκαετία του '70 να κατακτήσει το τελευταίο από τα 7 της πρωταθλήματα, το 1975/76 σε βάρος της Juve που το Φεβρουάριο ήταν 5 βαθμούς μπροστά [5]... Έτσι, οι granata διέκοψαν το σερί της Juve που είχε κερδίσει το scudetto την προηγούμενη χρονιά αλλά το κέρδισε και τις δυο επόμενες. Ήταν χρονιές που οι δυο ομάδες της πρωτεύουσας του Piemonte είχαν κάνει δική τους υπόθεση το scudetto: το 1976/77, τη χρονιά που η Juve του Trapattoni με Zoff, Gentile, Cuccureddu, Morini, Scirea (φωτογραφία), Tardelli, Furino, Benetti, Causio, Boninsegna, Bettega έκανε ρεκόρ με 51 βαθμούς επί των 60 διαθέσιμων (η νίκη μέτραγε 2 βαθμούς εκείνη την εποχή), η Torino του Radice είχε έρθει 2η με 50 και ήταν η μόνη ομάδα που πήρε 3 από τους 4 διαθέσιμους βαθμούς από τους bianconeri...

57-34 οι νίκες για τη Juve λέει η τελική στατιστική
22-8 τα γκολ υπέρ της Juve από το 1995


Και όσο και αν το ντέρμπυ του Τορίνο έχει μέσα στο χρόνο τη δική του δυναμική, άσχετη με το τι κάνει η κάθε ομάδα τη συγκεκριμένη χρονιά, το τελικό αποτέλεσμα είναι σαφέστατα υπέρ της Juventus: από τα 132 ματς πρωταθλήματος, οι bianconeri κέρδισαν τα 57 ενώ έχασαν τα 34 (ισόπαλα ήρθαν 41 παιχνίδια) με 198 γκολ στο ενεργητικό τους έναντι 143 παθητικό -ο συσχετισμός είναι ακόμα καλύτερος όταν η Juve εμφανίζεται γηπεδούχος: 32 νίκες, 18 ισοπαλίες, 16 ήττες.
Μιλάμε για νίκες που "ξέπλυναν" τα μαύρα χρόνια: από το 4-0 του 1933, στο 5-1 του 1951 (από δυο γκολ ο Boniperti και ο Hansen, το 5ο ο Bertucelli) και από εκεί στο 6-0 του 1952 (με δυο γκολ του Boniperti, τρία του Hansen και ένα του Vivolo) και, για να έρθουμε στα τελευταία χρόνια, στο 5-0 του 1995 (με τρία γκολ του Vialli, ένα του Ciro Ferrara και ένα του Ravanelli) και στο 4-0 της 17ης Νοεμβρίου 2002 (με γκολ των Del Piero, Di Vaio, Nedved, Davids). Και όσο και αν οι granata έχουν να περηφανεύονται για μερικές ιστορικές ανατροπές [6] -στις οποίες έχει να αντιπαραθέσει αντίστοιχα περίφημες [7] και η Juve- τα τελευταία 13 χρόνια, από το 1995, η Juventus έχει πετύχει μόνο νίκες (6), άντε και καμιά ισοπαλία (4) με την Torino, και με ωραίο σκορ: 22-8... Άντε, πάμε να διευρύνουμε το ρεκόρ!

Μύθοι και αλήθειες

Κάτι τελευταίο. Υπάρχει ένας μύθος που θέλει την Torino ομάδα των εργατών και τη Juve των αφεντικών. Ο μύθος, όπως κάθε μύθος, έχει μια πραγματική βάση. Όταν ξεκινούσε η ιστορία, η Torino εξέφραζε το προλεταριάτο της πόλης και η Juventus την ανερχόμενη αστική τάξη. Όταν έφτασαν μαζικά οι μετανάστες από το νότο, κυρίως για τις φάμπρικές της Fiat, διαπίστωσαν πως η Torino εξέφραζε το τοπικιστικό πνεύμα αυτών που έβλεπαν με μισό μάτι τους νεοφερμένους Νότιους και έτσι το νέο βιομηχανικό προλεταριάτο στράφηκε μαζικά στη Juve, πιο ανοιχτή και κοσμοπολίτισσα. Και έτσι έχει μείνει ως τα τώρα...

[1] Η Mole Antonelliana ξεκίνησε να χτίζεται το 1863. Aρχικά προοριζόταν για συναγωγή (που τελικά δημιουργήθηκε αλλού) και αφιερώθηκε στον τότε βασιλιά της χώρας, Vittori Emanuele II. Οφείλει το όνομά της στον αρχιτέκτονα Alessandro Antonelli που τη σχεδίασε και την έχτιζε ως το θάνατό του, οπότε τη σκυτάλη πήρε ο γιός του Costanzo και χρησιμοποιήθηκε στο logo των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων του Τορίνο του 2006 ενώ απεικονίζεται και στο ιταλικό νόμισμα των 2 λεπτών. Η φωτογραφία είναι του Andrea Santini και καλύπτεται από τη GNU Free Documentation License, Versione 1.2 ή επόμενες της Free Software Foundation και την άδεια Creative Commons.
[2] Ο Alfredo Dick διαφώνησε με τον επαγγελματικό προσανταολισμό της Juventus και ένωσε τις δυνάμεις του με τους επικεφαλής της Football Club Torinese η οποία το 1900 είχε αφομοιώσει την Internazionale Torino του 1887. Γι' αυτό ορισμένοι θέλουν να υποστηρίζουν ότι η Torino είναι η αρχαιότερη εν ενεργεία ποδοσφαιρική ομάδα της Ιταλίας (η ίδια, πάντως, γιόρτασε τα 100 της χρόνια το 2006), τίτλο που επίσημα κατέχει η Genoa με έτος ίδρυσης το 1893 -υπάρχει και η ιστορική Pro Vercelli (έχει κατακτήσει 7 πρωταθλήματα, το τελευταίο το 1922) η οποία ιδρύθηκε το 1892 αλλά άρχισε να λειτουργεί το ποδοσφαιρικό της τμήμα το 1902...
[3] Σε εκείνο το πρώτο της πρωτάθλημα του 1907 η νεοδημιουργηθείσα Torino αντιμετώπισε στην τελική φάση την Adrea Doria και τη Milan η οποία κατέκτησε τελικά το scudetto χωρίς να νικήσει τους granata (1-1 και 2-2).

[4] Πρωταγωνιστής της αναγέννησης των granata (με προπονητή το Nereo Rocco) υπήρξε ο Gigi Meroni που έχασε τραγικά τη ζωή του στις 15 Οκτωβρίου 1967 όταν τον παρέσυρε ένα αυτοκίνητο αμέσως μετά το ματς με τη Sampdoria... Την επόμενη βδομάδα ήταν προγραμματισμένο το ντέρμπυ: Juventus-Torino. Ο στενός φίλος του Meroni, Nestor Combin (που είχε παίξει στη Juve το 1964/65), παρά τον πυρετό ζήτησε να παίξει... Σκόρερε στο 3', στο 7' και στο 60'... Στο 67' έκανε το τελικό 4-0 ο Carelli που φόραγε τη φανέλα με το 7 του Meroni ο οποίος δεν είχε κερδίσει ποτέ κανένα από τα 7 ντέρμπυ που πρόλαβε να ζήσει...
[5] Τη 19η αγωνιστική του campionato 1975/76, νικώντας 1-0 της Cagliari, η Juve βρέθηκε 5 βαθμούς μπροστά από την Torino αλλά μετά άρχισαν οι γκέλες: αφού νίκησε 2-1 τη Lazio στη Ρώμη, έφερε 1-1 με τη Milan εντός έδρας και έπειτα έχασε 2-1 εκτός έδρας από την Cesena, 2-0 εντός από την Torino και 1-0 στο Μιλάνο από την Inter. Οι granata βρέθηκαν μπροστά στη βαθμολογία και διατήρησαν προβάδισμα ενός βαθμού ως την τελευταία αγωνιστική όταν η Cesena έβαλε τα δυνατά της για να μας χαρίσει ό,τι μας είχε στερήσει νικώντας μας: απέσπασε ισοπαλία, 1-1, από την Torino στην έδρα της. Δεν ήταν γραφτό: το χαρακίρι της Juventus, που έχανε την ίδια ώρα με 1-0 στην Perugia (το καταραμένο γκολ από τον Reanto Curi), έδινε το scudetto στους granata...
[6] Στις 14 Οκτωβρίου 2001, η Juve κέρδιζε 3-0 στο ημίχρονο, ισοφαρίστηκε και έχασε τη νίκη όταν ο Salas απέτυχε να κάνει το 4-3 με πέναλτυ... Απέτυχε γιατί ο Maspero, που είχε βάλει το 3ο γκολ των granata, μέσα στη φασαρία και ενώ όλοι είχαν κυκλώσει το διαιτητή, πήγε-όπως παραδέχθηκε πολύ μετά ο ίδιος- και... έσκαψε μια λακουβίτσα στο σημείο του πέναλτυ με αποτέλεσμα τη στραβοκλοτσιά του Salas!!! Στις 27 Μαρτίου 1983 τα πράγματα ήρθαν χειρότερα: κερδίζαμε 2-0 ως το '70 (με γκολ των Rossi, Platini) και μέσα σε 5' λεπτά βρέθηκε να χάνει 3-2! Είναι αυτό που τα "ξαδέρφια" ονομάζουν "cuore granata" στο οποίο δεν μπορούμε να ανταπεξέλθουμε παρά αντιπαραθέτοντας το "Cuore Bianconero"!
[7] Cuore Bianconero: ήταν 24 Φεβρουαρίου 2002, χρονιά του 26ου scudetto. Torino-Juventus. Ο Trezeguet άνοιγε το σκορ στο 10' αλλά, πρώτα ο Ferrante στο 64' και μετά ο Cauet στο 80' ανέτρεπαν το σκορ υπέρ των granata. Μέχρι το '89 όταν ο Enzo Maresca έγραφε το 2-2 και πανηγύριζε φέρνοντας τα χέρια στο κεφάλι σαν κέρατα -το σύμβολο του ταύρου των granata!

Πηγές: Gazzetta dello Sport-Archivio Storico, JuWorld.Net

Δεν υπάρχουν σχόλια: